Tijdens de zwangerschap kan alcoholgebruik schadelijk zijn voor het ongeboren kind. Vanaf de bevruchting (dus bij zwangerschapswens) adviseren wij geen alcohol te gebruiken. Het is op dit moment onzeker hoeveel alcohol tot een probleem kan leiden, wel is bekend dat alcohol soms in kleine hoeveelheden al schadelijk kan zijn.
Soms kan het doormaken van een besmettelijke ziekte gevolgen hebben voor je kind. Heeft iemand in je naaste omgeving een kinderziekte, zoals waterpokken, rode hond, de vijfde ziekte of ben je in contact geweest met iemand die een andere besmettelijke ziekte heeft?
Neem dan contact op met ons als je zelf deze kinderziekten niet hebt doorgemaakt. Indien je een kinderziekte hebt doorgemaakte, dan ben je daarvoor beschermd en vormt die ziekte geen gevaar meer voor je baby.
Vooral jonge kinderen scheiden CMV langdurig (jaren) in hoge mate uit in urine en speeksel. Met het toenemen van de leeftijd neemt frequentie en mate van uitscheiding af.
In een thuissituatie met jonge kinderen is overdracht van CMV moeilijk te vermijden maar door goede handhygiëne kan de blootstelling verminderd worden, dit omdat besmetting voornamelijk via de slijmvliezen verloopt.
Het advies aan zwangeren is:
- Een goede handhygiëne bij contact met speeksel en urine van jonge kinderen
- Contact met speeksel van jonge kinderen vermijden door geen voedsel, bestek en bekers te delen.
Zie meer informatie op www.rivm.nl
We adviseren vrouwen die zwanger willen worden om foliumzuur te slikken vanaf de zwangerschapswens tot 10 weken zwangerschap. Foliumzuur vermindert de kans op een baby met een open rug. Dagelijks 1 tablet van 0,4 of 0,5 mg is voldoende. De foliumzuurtabletten zijn zonder recept verkrijgbaar bij de supermarkt, drogist of apotheek.
Waarschijnlijk slik je al foliumzuur. Als dit niet zo is en als je nog maar kort zwanger bent, dan raden we je aan om het alsnog te gaan slikken tot 10 weken zwangerschap (ofwel 10 weken na de eerste dag van de laatste menstruatie).
Als er in je familie kinderen geboren zijn met een open rug (een spina bifida) dan kom je mogelijk in aanmerking voor een hogere dosering foliumzuur: overleg dan bij voorkeur voor je zwangerschap met ons of met je huisarts.
- Uitwerpselen van (vooral jonge) katten. Draag handschoenen bij het verschonen van de kattenbak.
- Het werken in de tuin. Draag ook hierbij handschoenen.
- Een zandbak. Ook die kan een bron zijn van toxoplasmose.
- Onvoldoende verhit vlees en ongewassen groenten en fruit. Eet geen rauw of rosé gebakken vlees (zoals filet américain of rosbief). Was rauwe groenten en fruit goed.
- Paracetamol: van gewone paracetamol (500 mg) mag je tot 8 tabletten per dag incidenteel gebruiken. Gebruik andere pijnstillers, zoals bijvoorbeeld ibuprofen, alleen na overleg met je huisarts.
- Een verdoving voor een behandeling door de tandarts is geen probleem, mits hij weet dat je zwanger bent.
Roken in de zwangerschap brengt risico’s met zich mee. Ook veelvuldig verblijf in een rokerige omgeving heeft een nadelige effect op je zwangerschap en je kind. Het advies aan beide ouders is dan ook: stop met roken en vermijd rokerige ruimtes zo veel mogelijk.
In tabak zitten schadelijke stoffen. Die stoffen verminderen de doorbloeding van de placenta (moederkoek), waardoor je kind minder zuurstof krijgt en minder goed kan groeien. Kinderen van rokende moeders hebben dan ook vaker een (te) laag geboortegewicht en worden ook vaker te vroeg geboren, waardoor ze kwetsbaarder zijn. Tijdens de eerste levensjaren hebben ze vaker ziektes aan de luchtwegen. Er zijn bovendien aanwijzingen dat wiegendood meer voorkomt als er in de buurt van de baby wordt gerookt.
Voor hulp bij het stopen met roken kijk op ikstopnu.nl
De beleving van seksualiteit tijdens de zwangerschap wisselt van vrouw tot vrouw en van zwangerschap tot zwangerschap. Sommige vrouwen voelen zich juist extra aantrekkelijk en hebben meer zin in vrijen dan gebruikelijk; anderen ervaren het tegenovergestelde.
Geslachtsgemeenschap kan geen miskraam veroorzaken of het kind beschadigen. Alleen als je bloedverlies hebt of als je vliezen gebroken zijn, wordt gemeenschap afgeraden.
Problemen met seksualiteit kun je altijd met ons bespreken. Dit geldt ook voor vervelende seksuele ervaringen uit het verleden of wanneer je moeite hebt met een inwendig onderzoek.
Sporten zoals zwemmen, fietsen en fitness kun je heel goed tot het einde van je zwangerschap blijven doen. Doe wat je altijd deed, maar pas je tempo aan en verminder of stop wanneer je merkt dat het klachten geeft. Zorg bovendien altijd dat je voldoende drinkt.
Sommige sporten zijn minder verstandig om te blijven doen. Denk aan sporten waarbij je risico loopt om iets tegen je buik te krijgen, zoals hockey. Of sporten waarbij je kunt vallen of lichamelijk contact hebt. Daarnaast raden we af om duiksporten te beoefenen in je zwangerschap.
Je kunt gerust met vakantie gaan als je zwanger bent. We raden je wel aan om een bestemming te kiezen waar goede medische zorg is. Als je naar een ver land wilt reizen, neem dan contact op met je huisarts of de GGD voor een reizigersadvies en eventuele vaccinaties. Ga niet met vakantie op grote hoogte. Daar zit minder zuurstof in de lucht. Het advies is om niet langdurig hoger dan 2000 meter te verblijven.
Tegen vliegreizen bestaat uit medisch oogpunt geen bezwaar. Vliegmaatschappijen willen meestal geen zwangere vrouwen na 27-34 weken zwangerschapsduur vervoeren, of alleen met een “fit-to-fly verklaring”. Vraag dit na bij je vliegmaatschappij.
Gedurende de zwangerschap en de periode dat je borstvoeding geeft, is het verstandig om dagelijks extra 10 microgram vitamine D te gebruiken. Dat is naast de vitamine D die al van nature in je voeding zit.
Wanneer je gezond en gevarieerd eet, zijn andere extra vitaminepreparaten (voor zwangeren) niet echt nodig. Wil je toch extra vitaminen wilt gebruiken? Let dan op dat ze speciaal voor zwangeren zijn; die bevatten namelijk niet teveel vitamine A.
- Eten voor twee is niet nodig, maar lijnen tijdens de zwangerschap is ook niet verstandig. Als je zwanger bent en je wilt vasten, bespreek dit dan met je verloskundige. Je kunt het vasten uitstellen.
- Eet je geen vlees of vis? Let er dan op dat je tijdens je zwangerschap genoeg vitamines B en ijzer binnenkrijgt. B-vitamines zitten vooral in volkoren producten, aardappelen, peulvruchten, eieren en zuivelproducten. Peulvruchten en eieren zijn ook belangrijke bronnen van ijzer, net als vleesvervangers.
- Tijdens je zwangerschap moet je met sommige voedingsmiddelen uitkijken. Eet bijvoorbeeld geen rauw vlees (denk aan filet américain, biefstuk en tartaar) in verband met gevaar voor de ziekte toxoplasmose. De parasiet die de ziekte overbrengt, gaat dood wanneer de voedingsmiddelen door en door verhit zijn.
- Was rauwe groenten en fruit goed. In ongewassen groenten en fruit komen soms ziekteverwekkers voor.
- Eet geen vacuümverpakte (gerookte) vis en rauwe melkproducten. Dit in verband met het gevaar op een infectie met de bacterie listeria. Of een melkproduct rauw is, staat vaak vermeld op de verpakking, soms met de term au lait cru. Zo niet: vraag ernaar bij de winkelier. Overigens kan de listeriabacterie niet tegen verhitten (gepasteuriseerde producten zijn dus veilig) maar ook niet tegen bevriezen.
- Wees matig met vitamine-A-rijke producten. Eet liever geen lever en hooguit éénmaal per dag een product waar lever in is verwerkt. In lever zit veel vitamine A. Te veel vitamine A kan schadelijke gevolgen voor het ongeboren kind hebben.
- Ga altijd hygiënisch te werk in je keuken.
- Zo heb je als zwangere vrouw recht op extra pauzes en ben je in principe niet verplicht om ‘s nachts te werken of om over te werken. Dit geldt ook voor de eerste zes maanden na je bevalling.
- Bovendien heb je recht op extra tijd om je baby borstvoeding te geven of te kolven.
- Bepaald werk kan problemen opleveren voor je gezondheid en die van je baby. Denk aan werk waarin je wordt blootgesteld aan trillingen (van bijvoorbeeld vrachtauto’s en landbouwmachines), straling van radioactieve stoffen, chemische stoffen of infectierisico’s. Dit geldt ook voor lichamelijk zwaar werk, zoals veelvuldig tillen, trekken, duwen of dragen, onregelmatig werk (met nachtdiensten, tijdzones) etc. Heb je met zulke werkomstandigheden te maken? Overleg dan met je werkgever, arbodienst of bedrijfsarts. Je werkgever kan dan het werk aanpassen.
- Als het niet mogelijk is met aanpassingen je werk gezond en veilig uit te voeren, dan moet je werkgever je tijdelijk ander werk aanbieden.
- Sauna: tijdens je zwangerschap kun je sneller last krijgen van de warmte. Zorg er daarom voor dat je in de sauna goed het schema van afkoelen doorloopt. Luister naar je lichaam. Het gebruik van een infraroodsauna wordt wel afgeraden.
- Zonnebank: onder invloed van UV-straling van zonlicht en de zonnebank kun je tijdens je zwangerschap last krijgen van pigmentvlekken: het ‘zwangerschapsmasker’. Het zwangerschapsmasker kan weer verdwijnen na je zwangerschap.
Er zijn heel veel soorten cursussen die je helpen tijdens de zwangerschap gezond en fit te blijven en je voor te bereiden op de bevalling. In onze wachtkamers kun je in de informatieordners veel adressen van de diverse soorten cursussen vinden. Je kan ook kijken op www.zwangerinutrecht.com
Schrijft je op tijd in voor een cursus, sommige zijn snel vol, anderen worden niet zo vaak gegeven.
